Zygmunt Piotr Bohusz- Szyszko urodził się 19 stycznia 1893 r. w Chełmie jako drugi syn majora wojsk carskich Jakuba Krzysztofa Szyszko oraz Heleny z Witowskich, uczennicy Ignacego Paderewskiego. Do szóstego roku życia pozostawał wyłącznie pod opieką matki. Wychowywany w duchu patriotyczno-niepodległościowym otrzymał staranne wykształcenie i rozpoczął naukę w Państwowym Gimnazjum przy ulicy Lubelskiej w Chełmie. Dalszą edukację kontynuował w Korpusie Kadetów w Pskowie i w Aleksandrowskiej Szkole-Podchorążych w Moskwie, gdzie został przydzielony do Pierwszej Kompanii, która obejmowała posterunki w prywatnych apartamentach rodzinnych cara. Jednocześnie studiował rzeźbę.

W czasie I wojny światowej jako dowódca plutonu, następnie kompanii w 12 Pułku Grenadierów Astrachańskich walczył na froncie austriackim. Ciężko ranny znalazł się w niewoli i został internowany na Węgrzech, gdzie do 1918 r. przebywał w obozach jenieckich.

Po zakończeniu l wojny światowej wstąpił w szeregi odradzającego się Wojska Polskiego.

W październiku 1918 r. został awansowany na porucznika i jako młodszy oficer odbył kurs szkoleniowy w Dęblinie. Wkrótcee został adiutantem dowódcy twierdzy dęblińskiej.

W czasie wojny polsko-bolszewickiej walczył na froncie północnym w 2 Pułku Strzelców II Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Pod koniec wojny, jako dowódca kompanii ciężkich karabinów maszynowych, brał udział we wszystkich walkach tego pułku. Dowodząc 1 Batalionem Kowieńskiego Pułku, podczas obrony Płocka, został ciężko ranny. W lipcu 1920 r. otrzymał awans na kapitana. Za wykazanie się niezwykłą odwagą i umiejętnościami dowódczymi w obronie Płocka Marszałek Józef Piłsudski odznaczył kapitana Zygmunta Bohusza-Szyszko srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari.

Jesienią 1921 r. został skierowany do otwartej właśnie dwuletniej Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, którą ukończył z wynikiem bardzo dobrym. Odbył kurs pilotów i został absolwentem Warszawskiej Szkoły Nauk Politycznych.

W następnych latach, jako wybitnie inteligentny i zdolny oficer, pełnił odpowiedzialne funkcje w aparacie wojskowym m.in. w Sztabie Głównym, Biurze Ścisłej Rady Wojennej i Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych. W 1932 r. otrzymał nominację na zastępcę dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza, a dwa lata później na dowódcę l Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie.

W sierpniu 1939 r. Objął dowództwo piechoty dywizyjnej 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty w Grudziądzu. Tam zastał go wybuch II wojny światowej.

W czasie kampanii wrześniowej jako dowódca tej dywizji brał udział w ciężkich walkach nad Ossą i Bzurą, pod Grudziądzem został dwukrotnie ranny. Po rozbiciu dywizji wraz z małą grupą żołnierzy przedarł się do okupowanej Warszawy a później przez Słowację na Węgry, skąd po krótkim internowaniu przedostał się do Francji.

W Paryżu Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski mianował go dowódcą l Dywizji Grenadierów, a następnie powierzył mu zorganizowanie i dowodzenie Samodzielną Brygadą Strzelców Podhalańskich. W kwietniu 1940 r. pułkownik Zygmunt Bohusz- Szyszko otrzymał awans na generała brygady. Zaraz potem na czele blisko 5000 żołnierzy popłynął do Norwegii, gdzie dowodząc Samodzielną Brygadą Strzelców Podhalańskich, brał udział w bitwie o Ankenes, Beisfjord i Narwik. Odziały niemieckie walcząc w tym rejonie zostały prawie doszczętnie zniszczone, jednak z powodu pogarszającej się sytuacji we Francji Naczelne Dowództwo przerwało działania oddziałów polskich w Norwegii. Brygada Podhalańska została skierowana do walk w Bretanii i wkrótce w obliczu nieuniknionej klęski Francji rozwiązana.

Po kapitulacji Francji gen. Zygmunt Bohusz-Szyszko przedostał się do Anglii, gdzie został dowódcą Polskiego Ośrodka Wyszkoleniowego l Korpusu w szkockiej miejscowości Crawford.

W październiku 1940 r. za walki w Norwegii Naczelny Wódz gen Władysław Sikorski odznaczył go Złotym Krzyżem Virtuti Militari oraz Norweskim Krzyżem Wojennym z Mieczem.

W fecie 1941 generał otrzymał nominacje na szefa Polskiej Misji Wojskowej w Związku Radzieckim, gdzie dał się poznać jako wytrawny polityk i dyplomata. W imieniu Naczelnego Wodza podpisał polsko-radziecką umowę wojskową regulującą sposób tworzenia polskich jednostek. W marcu 1942 r. gen. Zygmunt Bohusz-Szyszko został szefem sztabu Armii Polskiej w ZSRR. Po ewakuacji Armii Polskiej ze Związku Radzieckiego do Iraku wyznaczono go na dowódcę 5 Kresowej Dywizji Piechoty na Środkowym Wschodzie w krotce został zastępcą dowódcy II Korpusu generała Władysława Andersa.

Po wylądowaniu II Korpusu na kontynencie europejskim generał Zygmunt Bohusz-Szyszko uczestniczył we wszystkich bitwach kampanii włoskiej: między innymi o Monte Cassino, Ankonę i Bolonię. W lutym 1945 r. objął dowództwo II Korpusu Polskiego. Za wybitny wkład w tworzenie Armii Polskiej i zwycięstwa II Korpusu awansował na generała dywizji.

Po zakończeniu II wojny światowej pozostał we Włoszech i dowodził II Korpusem do momentu jego rozwiązania. W 1947 r. wyjechał do Wielkiej Brytanii wybierając życie na emigracji. Mimo że kariera wojskowa generała Zygmunta Bohusza-Szyszko dobiegła końca, echa wojny wracały do niego jeszcze w życiu cywilnym. W 1945 r. generał de Gaulle zaprosił go do Paryża, gdzie wręczono mu Oficerski Krzyż Legii Honorowej.

Generał Zygmunt Bohusz-Szyszko osiedlił się na stałe w Londynie. Żyjąc na emigracji z zaangażowaniem poświęcał się działalności kombatanckiej oraz pracy publicystycznej i pisarskiej. Publikował artykuły i wspomnienia w londyńskich tygodnikach emigracyjnych. Był aktywnym członkiem Związku Literatów Polskich na Obczyźnie, a w latach 1965-1966 jego prezesem. Piastował także ważne funkcje w polskich władzach emigracyjnych. W latach 1977-1982 był Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych na Zachodzie. Opiekował się sztandarami wojskowymi złożonymi w Instytucie im. Generała Władysława Sikorskiego w Londynie. W uznaniu poświęcenia i zasług dla kraju Rząd Polski na Obczyźnie odznaczył generała Orderem Odrodzenia Polski.

Generał Zygmunt Bohusz-Szyszko zmarł 20 czerwca 1982 roku przeżywszy 89 lat. Zgodnie z życzeniem generała jego prochy sprowadzone zostały przez żonę Marię i córkę Elżbietę Eaton do Polski i 29 września 1997 r. pochowane na warszawskich Powązkach ze wszystkimi honorami godnymi bohatera.

Biografia gen. Zygmunta Bohusz--Szyszko 

została opracowana w oparciu o zbiór

dokumentów jego córki Elżbiety Heleny Eaton

z domu Bohusz-Szyszko